Dinsdag 6 oktober 1914. Grotere benden Ulanen kwamen onze anders zo rustige gemeente doorkruisen! Onze vrijwilligers, in geblindeerde mitrailleurwagens maakten er jacht op. En er zaten hier en daar eveneens enkele Britse patrouilles verscholen. Er werd het meest geschoten rond de ‘Kruiseke’, want met die kruisbaan waren we haast nooit een halve dag zonder Ulanen en het was best gevaarlijk om zich ‘s ochtends na 7u op het land te wagen om er te werken. Al het werk lag om het zo te zeggen stil!
Een jonge Britse soldaat hield zich verborgen in een hoekje bij Leon Dumortier en schoot op de kalsijde naar Wervik een Duitse officier te paard neer, die dood op de grond viel. Twaalf andere Moffen renden in volle vlucht weg. Vandaag werden eveneens drie Duitse paarden en een Ulaan door een auto-mitrailleur beschoten dicht bij de Kruiseke, op de steenweg naar Beselare. De paarden waren dood en de erg gekwetste Ulaan werd op de auto geladen. Langs dezelfde steenweg, bij het derde Duitse gedode paard, zou ‘s anderendaags Henri Pillaert van Kruiseik doodgeschoten worden door de Duitsers die aan het jagen waren in het rapenveld van boer August Bosschaert.
‘s Avonds was het in Ieper mijn beurt om dienst te doen als wachtmeester van de pompiers. Met twee politieagenten en twee pompiers doorkruisten we de eenzame straten van de stad. Men telefoneerde ons op het bureel dat de Duitsers de telefoonpaal te Hollebeke-Berrelenkot hadden doen springen. Ieper lag er doods bij. Plots hoorden we paardengetrappel komende uit de Rijselstraat. Het waren de paarden uit de ruiterijkazerne die langs de Rijselstraat en de Diksmuidestraat de weg naar Diksmuide optrokken. Om 1u ‘s nachts toen ik naar huis stapte zag ik over de spoorweg van de Sterre twee Ulanen die naast hun paarden naar de stad stonden te kijken.
Rond middernacht was een groep van negentien Duitsers de stad genaderd tot aan het Berrelen Kot buiten de Rijselpoort. Ze hadden twee telegraafpalen in stukken gezaagd en de richels van de spoorweg doen springen. De vijanden waren dan afgezakt langs de vaart en werden rond 6u opgemerkt aan de Kruisstraat. De werklieden van de spoorweg werden naar huis gestuurd omdat alle treinverkeer geschorst was. De burgerwachten bewaakten de ingangen van de stad aan de Kruisstraat en de Vlamertingesteenweg en schoten een Duits paard dood langs de Posthoornstraat.
Deze Duitsers vertoefden een tijdje op de Kruisstraat en de Vlamertingesteenweg, namen een paard mee op de hofstede van Emiel Lemahieu te Vlamertinge maar lieten het dan later weer lopen. Dit groepje Duitsers vertrok langs de Marshofstraat (Vlamertinge) en werd achtervolgd door de Britse auto-mitrailleurs. Een schermutseling vond plaats rond de hofstede van Cyriel Verpoort-Dekervel, Voormezelestraat te Vlamertinge. Tijdens dit gevecht werden drie Duitse paarden gedood. Nu en dan zagen we een auto met het vaandel van het Rode Kruis door Ieper-stad rijden. Op de voorgevel van de verbandposten werd een namenlijst van verzorgde gekwetsten aangeplakt. De vluchtelingen die men naar de buitenomtrek van de stad gestuurd had, keerden nu terug.
Over de middag zagen we een vliegtuig boven Ieper cirkelen. Mannen uit Komen en Waasten waren naar Ieper gevlucht. Ze beweerden dat de Duitsers die in grote getallen de Leie volgden, hun mannen voorop lieten gaan omdat ze dienden als een eerste beschutting tegen de Franse troepen die hen bestookten. Rond 16u vertrok er een trein naar Vlamertinge en een naar Boezinge. Een zestal Belgische lansiers, gendarmen en vrijwilligers, samen met de burgerwachten bewaakten de toegangen van de stad, vooral aan de Vlamertingesteenweg, de Kruisstraat, de Rijselpoort en de Menenpoort. De vluchtelingen die in de kazerne verbleven, verhuisden naar de stadsscholen in de Sint-Niklaasstraat en de Sint-Jansstraat. Verscheidene Ieperse gezinnen vertrokken naar de kust.
Dit is een fragment uit Boek 1914 van De Grote Kroniek van Ieper
