Vrijdag 1 januari 1915. De eerste vrijdag van het jaar. Veel Ieperlingen waren teruggekeerd. De kleine kerk van de zwarte zusters was veel te klein om de massa mensen plaats te bieden en de deuren van het hospitaal stonden open om ruimte te geven aan de assistenten. Zowat alle mensen kwamen ter communie. Ik was nu aangesteld als een soort politieagent om een oogje in het zeil te houden. Ik vroeg me af of de Duitse keizer geen geschenkje in petto zou houden voor ons allen. Ik (zuster Margriet-Marie) vreesde ervoor. De marmieten en de shrapnels die ze lanceerden, bereikten momenteel amper Ieper-stad. Het was maar na de middag, rond 15u en op het moment van het afscheid dat vijf of zes shrapnels met een formidabel gerucht boven onze hoofden afgingen. We konden mijnheer pastoor niet eens meer verstaan bij zijn rozenkrans.
De verpleegassistenten wisten het plots niet meer; moesten ze vluchten of blijven? Ik bevond me zelf in de buurt van het klein portaal zodat ik desnoods direct kon ontkomen. Maar lang zou dat niet duren. Zuster Marie Berchmans kwam me opzoeken om drie gekwetsten te verzorgen. Ondertussen was de dienst afgelopen. Mijn patiënten brachten me op de hoogte dat in de Bukkersstraat meerdere zwaargewonden waren. Priester Delaere liep er naartoe en vond er de 21-jarige Emma D’Hondt. Ze was stervende. Vanmorgen was ze nog naar de communie gekomen. De pastoor gaf haar de laatste sacramenten en liet haar op een kar tot bij ons voeren, maar enkele ogenblikken later overleed ze, de heilige kaars in haar handen vastklampend en biddend zonder ook maar één klacht over haar lippen te krijgen. Ik vond haar dood heilig en verheffend.
Juffrouw Cloostermans liep gehaast weg om de Friends te gaan verwittigen zodat ze de zwaargewonden konden komen weghalen. Even later werd Marie Dehollander binnengebracht. Een meisje van zeventien. Een klein loden balletje was door haar lichaam gepasseerd, ter hoogte van het rechter schouderblad. Tezelfdertijd werd ook de twintigjarige Valentine Woets binnengedragen, huilend en schreeuwend van de pijn. Haar arm was net boven de elleboog vermorzeld, ook al getroffen door die kleine loden balletjes. Er stak zelfs nog een stuk ijzer in het vlees. Juffrouw Cloostermans kwam terug met de boodschap dat de Friends naar de andere kant van de stad uitgerukt waren om er gewonden te gaan ophalen. Ze liep nu naar een Franse hulppost om daar om assistentie te verzoeken. Mijnheer pastoor kwam binnen met moeder Dehollander die een vreselijke wonde had in de onderbuik. De majoor-dokter van de Fransen kwam aangelopen met een dierenarts bij zich. Samen brachten ze een verband aan bij een vrouw die binnengebracht was samen met haar dochter Marie en met Valentine Woets.
De twee Franse majoors wilde het jonge meisje dat zopas gestorven was nog eens onderzoeken. Ze konden onmogelijk geloven dat dit het gevolg kon zijn van een schijnbare lichte blessure. Ik ontkleedde haar maar we konden nergens nog andere verwondingen aantreffen. Ze veronderstelden dat een loden bal moest binnengedrongen zijn in haar keel en dat het arme kind moest verstikt zijn door haar eigen bloed. Beide Fransen drukten ons op het hart dat ze steeds ter beschikking stonden indien we hen nodig hadden. Het was toch een verschrikkelijke namiddag. De keizer bleef ons maar zijn pralines toesturen.
Dit is een fragment uit Boek 1915 van De Grote Kroniek van Ieper
